W niniejszym artykule rozprawiam się z zagadnieniami powiązanymi z Open VPN. Termin ten odnosi się do kilku istotnych kwestii związanych z prywatną siecią wirtualną. Dyskutując o Open VPN nie zawsze będziemy mieć na myśli tę samą rzecz. Dlaczego tak jest? Wyjaśnię ci, co dokładnie kryje się pod terminem Open VPN.

Część osób zainteresowanych tematem VPN zwraca uwagę przede wszystkim na bezpośrednie cechy użytkowe tej technologii. Zagwozdki techniczne, specyfikacja szyfrowania czy rodzaje protokołów pozostają wiedzą niemalże tajemną, po którą sięga niewielu. Warto jednak wniknąć w ten temat głębiej, choćby po to, aby zrozumieć, jaka usługa VPN jest najlepsza w kontekście naszych potrzeb. I czym w zasadzie jedno VPN różni się od drugiego.

Zacznę od podstaw. Open VPN, a w zasadzie OpenVPN Inc. (pisane łącznie), to międzynarodowa firma zajmująca się bezpieczeństwem internetowym. W obrębie jej działania znajdują się takie zagadnienia, jak: obsługa sieci prywatnych, doradztwo dotyczące ochrony przedsiębiorstw działających w sieci, czy wdrażanie nowych rozwiązań chroniących przed cyberzagrożeniami. To zaledwie wycinek zadań wypełnianych przez globalnego giganta. Wyspecjalizował się on jednak w czymś wyjątkowo konkretnym. 

Open VPN – czyli oprogramowanie do VPN

Jednym z głównych obszarów działalności OpenVPN jest udostępnianie pakietów oprogramowania związanych z wykorzystaniem wirtualnej sieci prywatnej. W skrócie: OpenVPN to zaawansowane oprogramowanie do VPN od firmy o tej samej nazwie. Stanowi ono zbiorczy pakiet programów, służących do tworzenia połączeń VPN pomiędzy dwiema stronami. Open VPN to środowisko w pełni darmowe, które jest rozwijane przez zaangażowaną społeczność. 

Nie posiada pakietów abonamentowych czy modelu premium. Można je stosować do celów prywatnych, ale także w ramach działania firmy. To jednak nie wszystko, bo OpenVPN to przede wszystkim jeden z najbardziej znanych protokołów VPN, z którego można korzystać także dzięki innym programom zewnętrznym. Oficjalne oprogramowanie jest pomocne, jeśli przede wszystkim chcemy bawić się w skrupulatną konfigurację.

Open VPN – czyli protokół. Co to oznacza?

Dobra sieć VPN musi spełniać swoje podstawowe założenia, tj. być bezpieczna, funkcjonalna i pozbawiona błędów. Ważnym elementem technologii są protokoły, które (w telegraficznym skrócie) zabezpieczają  połączenie prowadząc je sobie znaną drogą. Protokoły tunelujące są zbiorem informacji, dzięki którym poszczególne urządzenia mogą nawiązywać ze sobą łączność w ramach VPN. Protokół VPN to swoisty poradnik dla urządzeń. Dzięki niemu wiedzą, w jaki sposób się ze sobą łączyć i komunikować.

Ich działanie polega na uwierzytelnianiu (łączenie z zaufanym serwerem) i szyfrowaniu (kodowanie niezrozumiałe dla nieuprawnionych podglądaczy). Jednym z takich protokołów jest tytułowy Open VPN. Stanowi wiodący, obok kilkunastu innych, najczęściej spotykanych zbiorów protokołów VPN. Dlaczego jest to istotne? Każdy program, dzięki któremu łączysz się z siecią VPN, wykorzystuje jakiś rodzaj protokołów. Mają one różny poziom zabezpieczeń i cechują się zmienną funkcjonalnością.

Protokół VPN określa zbiór zasad, dzięki którym urządzenie wie, jak ma połączyć się z serwerem VPN

Protokół Open VPN nie jest oddzielną usługą Virtual Private Network w pełnym znaczeniu tego słowa. Stanowi on alternatywę dla innych rozwiązań tego typu. Wykorzystuje on dwa uzupełniające się porty:

  • UDP (User Datagram Protocol) – wydajny, szybki.
  • TCP (Transfer Control Protocol) – pewny, skrupulatny.

Użytkownik korzystający z protokołu Open VPN może określić, który rodzaj portu ma być tym preferowanym. Jeśli zależy ci na zdumiewającej prędkości działania – wybierz UDP. Jeśli chcesz, aby protokół wnikliwie weryfikował każdorazowy błąd, wpływając jednak na prędkość działania – skorzystaj z TCP. Konfiguracji dokonujesz z poziomu sprawdzonego programu do VPN. Open VPN działa w trybie szyfrowania SSL, dzięki czemu zwiększa się bezpieczeństwo komunikacji użytkownika. Jak widzisz, OpenVPN składa się z innych protokołów, które wchodzą w jego skład. Co ważne, OpenVPN może być wdrażany także w routerach – dzięki temu wszystkie urządzenia podłączone do jednej sieci będą korzystać z VPN.

Rodzaje protokołów VPN. Wśród nich Open VPN

W znaczącej części usług VPN stosuje się jeden z kilku najbezpieczniejszych form protokołów. Od ich specyfikacji będzie zależeć to, w jakim stopniu będziesz chroniony podczas korzystania z VPN. Wśród najpopularniejszych rodzajów górują:

  • PPTP,
  • SSTP,
  • L2TP/IPsec,
  • IKEv2,
  • DTLS,
  • SSH,
  • i – oczywiście – OpenVPN.

OpenVPN pracuje w środowisku open source. Oznacza to, że każdy użytkownik, który zauważy jakąkolwiek niedogodność, może brać udział w jej identyfikacji. Otwarty kod źródłowy może wydawać się na pierwszy rzut oka niezbyt rozsądnym podejściem, jeśli mowa o narzędziu chroniącym bezpieczeństwo. Rzeczywistość zweryfikowała te insynuacje. W tym momencie OpenVPN jest jednym z najbezpieczniejszych protokołów jakie powstały. To m.in. w grupie użytkowników, zdolnych do wyłapywania wszelkich błędów w funkcjonowaniu VPN, tkwi prawdziwa siła.

Open VPN
Open VPNOpenVPN w formacie open-source cechuje duże bezpieczeństwo użytkowe

Protokół OpenVPN posiada wiele możliwych konfiguracji do zastosowania. Wykorzystuje różne porty, w tym UDP i TCP. Protokół OpenVPN może działać w wielu zróżnicowanych programach do obsługi sieci VPN. Duża część dostawców usług pozwala na korzystanie z protokołu OpenVPN w swoich interfejsach programowych. To dobra wiadomość, jeśli chcesz korzystać z VPN np. na smartfonie, Linuxie czy systemie macOS. Minusem jest to, że nie każdy komercyjny klient VPN posiada możliwość skorzystania z tego protokołu. Jeśli więc chcemy przetestować kilka ich rodzajów w ramach jednego programu VPN – musimy wiedzieć, które z nich oferują taką możliwość.

OpenVPN, czyli klient serwera VPN

OpenVPN to nie tylko przedsiębiorstwo działające w branży cyberbezpieczeństwa, jeden z wielu typów protokołów VPN, ale także otwarte oprogramowanie zestawiające wirtualne sieci prywatne. Przeznaczone jest dla wielu środowisk operacyjnych. Umożliwia bezpieczną łączność między dwoma punktami. Może działać w trybach mostkowania i routowania. Jest to całkowicie darmowe oprogramowanie do tworzenia własnej sieci VPN. Wykorzystywane jest np. przez przedsiębiorstwa, które stawiają na pracę zdalną.

  • Mostkowanie cechuje się dużą użytecznością działania i funkcjonowaniem w formie podobnej do realnie funkcjonującej karty sieciowej.
  • Routing ma zadowalającą skalowalność i małe obciążenie przepustowości.

Klient OpenVPN jest dostępny do pobrania z oficjalnej strony internetowej usługodawcy. Aby skorzystać z funkcjonalności oprogramowania dla Windows, należy wcześniej utworzyć konto użytkownika. Oficjalny klient dostępny jest także na urządzenia z systemem Linux, macOS, iOS i Android. Początkowe etapy konfiguracji klienta mogą być dla korzystającego problematyczne. OpenVPN posiada złożony system ustawień, dlatego ręczne dostrajanie funkcjonalności nie zawsze jest oczywiste – szczególnie dla początkującego użytkownika. Coś za coś. Wysoki poziom bezpieczeństwa protokołu Open VPN sprawia, że jest on jak do tej pory wiodącym rozwiązaniem. Do prawidłowej konfiguracji OpenVPN będzie potrzebne określenie:

  • zakresu IP klienta,
  • limitu kont podłączonych w jednym momencie,
  • rodzaju portu, i wybranie TCP lub UDP,
  • sposobu kodowania połączeń,
  • metody uwierzytelniania,
  • i wielu innych opcji, które mogą być dla początkującego użytkownika problematyczne.

Alternatywą jest pobranie zewnętrznego klienta, który posiada uproszczoną konfigurację i pozwoli na korzystanie z funkcji Open VPN od zaraz. W osobnych wpisach sprawdzam, które z najpopularniejszych programów do obsługi sieci VPN obsługują także wspomniany protokół.

OpenVPN – bezpieczeństwo i problemy

OpenVPN jest wymieniany wśród najbezpieczniejszych protokołów VPN. Próby znalezienia pięty achillesowej OpenVPN skończyły się jak dotąd fiaskiem. Nie wykryto żadnych poważnych luk i błędów, które mogłyby wpłynąć na bezpieczeństwo użytkowania technologii. Co prawda w niektórych audytach wskazano na możliwe błędy, np. pojawiające się w toku uwierzytelniania lub konfigurowania – ale nie miały one decydującego wpływu na poziom bezpieczeństwa danych korzystającego. Wśród trudności i wad OpenVPN wyróżnia się:

  • złożony proces konfiguracji, która jest problematyczny w przypadku użytkowania VPN do celów prywatnych;
  • niższą spodziewaną prędkość sieci, która jest związana z występowaniem zabezpieczenia kluczem 256-bitowym;
  • mniejsze wsparcie dla oprogramowania działającego na urządzeniach mobilnych.

OpenVPN posiada zadowalające funkcje bezpieczeństwa, m.in. 256-bitowy szyfr OpenSSL

Co to jest OpenVPN – krótkie podsumowanie

OpenVPN może być rozumiane jako:

  • Przedsiębiorstwo zajmujące się bezpieczeństwem.
  • Rodzaj protokołu VPN.
  • Specjalne oprogramowanie do tworzenia połączeń VPN.

OpenVPN to najczęściej termin wskazujący na protokół, który jest wysoce konfigurowalny i podlega ciągłym zmianom. Takie cechy zawdzięcza otwartemu kodowi źródłowemu oraz szerokiemu gronu zaangażowanych użytkowników. Cały projekt podparty silnym wsparciem społeczności, dlatego można przypuszczać, że jest on w fazie wzrostowej. Nieskrępowana natura kodu źródłowego pozwala na wprowadzanie licznych zmian, dostosowanych do potrzeb użytkowników. Bez narażania ich bezpieczeństwa, co jest kluczowe przy korzystaniu z VPN. Jeśli szukasz sposobu na bezpieczne połączenie VPN, zwróć uwagę na to, jaki protokół wykorzystujesz. OpenVPN jest z pewnością dobrym wyborem.